Cho trẻ uống nước nhiều quá hay ít quá đều không tốt cho sức khỏe của bé. Trong những ngày hè nắng nóng, lượng nước cần cung cấp cho trẻ như thế nào là đủ?
Trong những ngày hè, cùng với việc cung cấp bữa ăn đầy đủ dinh dưỡng để đảm bảo sức khỏe thì theo các chuyên gia dinh dưỡng, có một điều mà các bố mẹ đừng quên: đó là bổ sung nước cho con. Tuy nhiên, nhiều người chủ yếu chỉ quan tâm đến bữa ăn của con mà ít khi để ý các bé có uống đủ nước hay không. Bởi ngưới lớn thường cho rằng, các bé đã lớn nên tự biết uống nước khi thấy khát. Đặc biệt, có gia đình còn cho các bé uống sữa hoặc nước hoa quả thay nước lọc và cho rằng như thế đã cung cấp đủ lượng nước cho bé.
Trẻ cần được bổ sung nước đầy đủ, nhất là trong ngày nắng nóng để đảm bảo sức khỏe
Theo TS – BS Nguyễn Trọng Hưng – Viện Dinh dưỡng quốc gia – trong những ngày hè nắng nóng, không chỉ người lớn mà t.rẻ e.m cũng cần uống đủ nước mỗi ngày. Nếu lượng nước nạp vào cơ thể bị thiếu hụt sẽ ảnh hưởng đến điều hòa thân nhiệt, ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa và hấp thu dinh dưỡng, khiến trẻ bị táo bón. Thiếu nước cũng làm trẻ cảm thấy mệt mỏi, tinh thần không thoải mái, ảnh hưởng đến hoạt động của não bộ. Do đó, việc bổ sung đủ nước cho trẻ vô cùng quan trọng.
Để biết trẻ đã uống đủ nước hay chưa, nhất là với trẻ còn nhỏ chưa biết nói, các bậc cha mẹ có thể quan sát màu nước tiểu của bé. Nếu thấy nuớc tiểu màu vàng sẫm hoặc số lần đi tiểu ít hơn bình thường thì chứng tỏ bé đang bị thiếu nước.
Nhu cầu nước của t.rẻ e.m phụ thuộc vào nhiều yếu tố như t.uổi, giới tính, mức độ hoạt động, sức khỏe cá nhân và điều kiện môi trường. Để cung cấp đủ nước cho trẻ, BS Nguyễn Trọng Hưng hướng dẫn cách tính toán như sau:
Trẻ dưới 10kg cần được cung cấp 100ml nước/kg cân nặng cơ thể trong một ngày. Ví dụ nếu bé nặng 9kg thì cần 900ml nước/ ngày. Bé nặng 10kg thì cần 1.000ml nước/ ngày.
Đối với trẻ có cân nặng lớn hơn 10 kg: lượng nước cần được cung cấp là 1.000 ml nước/10 kg 50 ml/kg cân nặng tăng thêm. Ví dụ một em bé nặng 11 kg cần lượng nước mỗi ngày là: 1.000 ml (50 ml x 1kg) = 1.050 ml. Trẻ 15 kg sẽ cần: 1.000 ml (50 ml x 5kg) = 1.250 ml nước/ngày
Với trẻ trên 20kg, lượng nước hàng ngày cần uống là 1.500 ml nước/20 kg đầu 20 ml/kg cân nặng tăng thêm. Ví dụ, trẻ 25 kg sẽ cần lượng nước là 1.500 ml (20 ml x 5) = 1.600 ml.
Trẻ trên 40kg, nhu cầu nước tương tự người trưởng thành, tức là cần 40ml nước/kg cân nặng/ ngày.
Lưu ý, lượng nước này bao gồm nước trong sữa, cháo, nước canh và các đồ uống khác mà trẻ sử dụng trong ngày.
Trong những ngày đặc biệt nắng nóng hay khi trẻ phải vận động thể lực nhiều, trẻ bị sốt, tiêu chảy thì nhu cầu nước sẽ nhiều hơn và các bậc cha mẹ nên lưu ý cho trẻ uống thêm để tránh rơi vào tình trạng mất nước.
Trẻ nhỏ cũng thường mải chơi mà quên uống nước, do đó các bậc cha mẹ và người chăm sóc trẻ nên chuẩn bị sẵn bình nước ở nơi thuận tiện và chú ý nhắc trẻ uống nước thường xuyên, phân chia đều lượng nước trong ngày.
Cũng theo bác sĩ Nguyễn Trọng Hưng, thức uống trong ngày hè cho trẻ nên đa dạng như nước lọc, nước rau luộc, sữa, nước ép trái cây…Cha mẹ nên hạn chế cho trẻ uống các loại nước ngọt, nước có gas. Nhiều trẻ chỉ uống sữa mà không uống nước lọc cũng không tốt. Bởi trong sữa không chỉ có nước mà còn giàu đạm và các chất khác. Nếu trẻ uống nhiều sữa sẽ bị nạp quá nhiều năng lượng vào cơ thể, dễ dẫn đến nguy cơ thừa cân, béo phì.
Phân biệt say nắng với đột quỵ khi trời nóng bức
Khi tiếp xúc với nắng nóng quá lâu, cơ thể mất nước, nhiệt độ tăng lên dẫn tới tình trạng say nắng với biểu hiện chóng mặt, đau đầu, buồn nôn, rối loạn ý thức.
Dấu hiệu say nắng
Theo Trung tâm dự báo Khí tượng thủy văn quốc gia, cả nước đều nắng nóng đặc biệt gay gắt với nhiệt độ lúc 13h phổ biến 38-41 độ C, có nơi trên 41 độ C như: Sơn La, Hà Tĩnh, Quảng Trị, Quảng Ngãi… độ ẩm tương đối thấp, phổ biến 30-35%. Các nơi khác thuộc Bắc Bộ, Tây Nguyên và Nam Bộ nhiệt độ lúc 13h phổ biến 35-38 độ C, có nơi trên 38 độ C, độ ẩm thấp nhất 50-55%.
Phó giáo sư Nguyễn Văn Chi – nguyên Trưởng khoa Cấp cứu A9, Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội) cho biết, cơ thể chúng ta có cơ chế điều hòa thân nhiệt, nhiệt độ cân bằng là 37 độ C. Thời tiết nắng nóng kéo dài tăng nguy cơ say nắng (sốc nhiệt) và đột quỵ não.
Say nắng thường xuất hiện ở người phải làm việc, di chuyển ngoài trời. Tiếp xúc nhiệt độ môi trường cao trong thời gian dài tăng nguy cơ sốc nhiệt, tổn thương thần kinh. Biểu hiện là người nóng lên kèm các rối loạn như đau đầu, chóng mặt, buồn nôn, rối loạn ý thức.
Tiếp xúc với nắng nóng có thể g.ây s.ốc nhiệt. Ảnh: Nam Khánh
Để sơ cứu một người say nắng, theo bác sĩ Chi, người xung quanh đưa nạn nhân vào chỗ mát và làm mát bằng quạt, nới lỏng quần áo. Nếu người bệnh tỉnh táo, bạn cho uống nước, lấy khăn lau, dùng mọi biện pháp để giảm thân nhiệt xuống. Sau đó, bạn nên liên hệ với cơ sở y tế gần nhất, trung tâm cấp cứu 115 để được hỗ trợ.
Khác biệt giữa đột quỵ và say nắng
Các dấu hiệu của đột quỵ não đột ngột, không cần tiếp xúc với nắng nóng. Đột quỵ não xảy ra khi 1 nhánh mạch m.áu tắc hoặc vỡ dẫn tới các dấu hiệu thần kinh khu trú.
Triệu chứng của đột quỵ: Méo miệng, mặt lệch về một bên, nói khó (không nói được hoặc nói không tròn vành rõ chữ), yếu liệt nửa người (mất cảm giác hoặc tê). Một số trường hợp mờ mắt, mất thăng bằng đột ngột.
Nếu người bệnh có triệu chứng đột quỵ, người xung quanh cần liên hệ cơ sở y tế gần nhất. Không cho người bệnh uống nước, sữa, thuốc. Bệnh nhân cần nhanh chóng đến bệnh viện, nếu trong giờ vàng (trước 4,5 giờ) có thể hồi phục nhanh chóng.
Bác sĩ Chi cảnh báo thêm, nhiệt độ cao làm tăng nguy cơ đột quỵ ở những người có yếu tố tăng huyết áp, rối loạn đông m.áu. Do cơ thể mất nước nhiều hơn qua mồ hôi, chất khoáng và mất thể tích m.áu trong lòng mạch dễ dẫn tới cô đặc, hình thành cục m.áu đông, nguy cơ nhồi m.áu não tăng.
Những người có nguy cơ say nắng
Theo bác sĩ Chi, 4 nhóm người cần thận trọng trong trời nắng:
– Người làm việc ngoài trời: Nông dân, công nhân, thợ điện, người đi xe đạp, xe máy ngoài đường.
– Người có bệnh mạn tính: Các trường hợp tăng huyết áp, đái tháo đường, hẹp mạch vành, bệnh hô hấp mạn tính. Các thay đổi bất thường của thời tiết tăng các biến cố sức khỏe nguy hiểm cho họ.
– Người già: Những người này thường khó nhận biết dấu hiệu cơ thể mất nước. Nếu không bổ sung nước đầy đủ, họ dễ bị say nắng hơn.
– T.rẻ e.m: Trẻ chưa ý thức được thay đổi thời tiết, nếu chơi ngoài trời quá lâu có thể dẫn tới say nắng.
Để phòng tránh sốc nhiệt, bác sĩ Chi khuyến cáo người dân ra ngoài trời luôn đội mũ, sử dụng kem chống nắng, duy trì độ ẩm cơ thể bằng cách uống đủ nước, để sẵn nước, đường bên cạnh bổ sung kịp thời. Trời nắng, bạn hạn chế uống rượu và caffeine vì hai đồ uống này dễ làm cơ thể mất nước.
Người già, t.rẻ e.m, bệnh nhân tăng huyết áp cần chú ý đến việc chênh lệch nhiệt độ ngoài trời và trong phòng lạnh.
Mọi người luôn uống đủ nước, 70% cơ thể là nước, thiếu hụt nước gây ra các rối loạn điện giải nguy hiểm cho sức khỏe. Tốt nhất, bạn nên uống nước lọc, bổ sung các loại nước trái cây, nước canh.
