Thời tiết nắng nóng, nhiệt độ thay đổi liên tục như hiện nay khiến nhiều người rất dễ có nguy cơ bị đột quỵ.
Đặc biệt thời gian gần đây, các ca đột quỵ xuất hiện nhiều ở người trẻ.
Các ca đột quỵ xuất hiện nhiều ở người trẻ trong thời gian gần đây. Ảnh minh họa: Freepik.
Các nghiên cứu mới đây cho thấy với những người dưới 35 t.uổi bị đột quỵ, nguyên nhân gây ra đã còn không còn chỉ là các yếu tố “truyền thống” như mắc các bệnh nền huyết áp, đái tháo đường, mỡ m.áu, béo phì… mà có thể do các yếu tố “phi truyền thống” như: rối loạn đông m.áu, đau nửa đầu hoặc các bệnh tự miễn.
Đặc biệt, đau nửa đầu là dấu hiệu quan trọng nhất để nhận biết. Việc xuất hiện các dấu hiệu đau nửa đầu chiếm tới 25% các ca đột quỵ ở người trẻ.
Vì vậy, bác sĩ khuyến cáo, khi có cơn đau nửa đầu, người dân cần đi khám để được theo dõi, xử trí ngay, tránh nguy cơ dẫn tới đột quỵ.
Những người trẻ t.uổi thường chủ quan cho rằng đột quỵ chỉ xảy ra ở người cao t.uổi nên rất dễ bỏ qua việc thăm khám sớm tại các cơ sở y tế khi có biểu hiện của bệnh lý đột quỵ (như yếu liệt tay chân, méo miệng, nói khó…). Điều này rất nguy hiểm vì đột quỵ cần được phát hiện sớm và xử trí kịp thời. Đột quỵ cũng không chừa bất kỳ độ t.uổi nào.
Với người trẻ t.uổi, để phòng tránh đột quỵ cần hình thành những thói quen sinh hoạt lành mạnh như: tích cực vận động thể dục thể thao, hạn chế sử dụng thức ăn nhanh, các thực phẩm chế biến sẵn, không hút t.huốc l.á, hạn chế bia rượu…
Đặc biệt khi có các dấu hiệu đột quỵ, người trẻ cần được phát hiện sớm và đến cơ sở y tế kịp thời.
Đột quỵ thường xảy ra ở người cao t.uổi, tuy nhiên, những năm gần đây, tỷ lệ người trẻ dưới 50 t.uổi bị đột quỵ ngày càng tăng. Theo thống kê của Hội Đột quỵ Thế giới, năm 2022 có đến hơn 16% người bị đột quỵ trong độ t.uổi 15-49 t.uổi (trên tổng số 12,2 triệu ca đột quỵ não mới).
Ở Việt Nam, tỷ lệ người trẻ và trung niên bị đột quỵ chiếm đến 1/3 trong tổng số các trường hợp đột quỵ. Tỷ lệ đột quỵ ở người trẻ t.uổi cũng đang tăng ở mức 2% mỗi năm, với số bệnh nhân là nam giới cao gấp 4 lần nữ giới.
Triệu chứng phổ biến cảnh báo đột quỵ ở người trẻ
Một nghiên cứu chỉ ra rằng đau nửa đầu là triệu chứng xảy ra ở thế hệ gen Y và gen Z khiến họ có thể đối mặt với nguy cơ đột quỵ cao hơn.
Ước tính mỗi năm có khoảng 40 triệu người Mỹ sống chung với tình trạng đau nửa đầu. Ảnh: New York Post.
Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng các nguy cơ đột quỵ không truyền thống chẳng hạn đau nửa đầu, rối loạn đông m.áu, suy thận và các bệnh tự miễn có liên quan đến tỷ lệ đột quỵ ở người trưởng thành dưới 45 t.uổi, theo New York Post.
Tác giả nghiên cứu chính – Tiến sĩ Michelle Leppert, trợ lý giáo sư thần kinh học tại Trường Y Khoa thuộc Đại học Colorado (Mỹ), cho biết: “Những phát hiện này có ý nghĩa rất quan trọng vì phần lớn chúng tôi tập trung vào các yếu tố nguy cơ truyền thống”.
Trong đó, các yếu tố nguy cơ đột quỵ truyền thống bao gồm huyết áp, cholesterol, cao, tiểu đường type 2, béo phì, ít hoạt động thể chất, lạm dụng rượu, t.huốc l.á và bệnh tim mạch.
“Chúng ta không nên bỏ qua các yếu tố nguy cơ đột quỵ phi truyền thống và chỉ tập trung vào các yếu tố truyền thống. Cả hai đều quan trọng đối với việc phòng ngừa đột quỵ ở người trẻ,” tiến sĩ cho biết thêm.
Nhóm của tiến sĩ Leppert đã sử dụng số liệu yêu cầu bồi thường bảo hiểm y tế ở Colorado từ năm 2012 đến năm 2019 để tiến hành nghiên cứu. Họ so sánh thông tin của hơn 2.600 người bị đột quỵ với hơn 7.800 người không bị đột quỵ.
Điều đáng ngạc nhiên là nhóm những người trưởng thành dưới 35 t.uổi có nguyên nhân đột quỵ liên quan đến yếu tố nguy cơ phi truyền thống cao hơn (31% nam và 43% nữ) so với các yếu tố nguy cơ truyền thống (25% nam và 33% nữ).
Các nhà nghiên cứu chỉ ra đau nửa đầu là yếu tố nguy cơ đột quỵ phi truyền thống phổ biến nhất ở nhóm t.uổi này, chúng dẫn đến 20% số ca đột quỵ ở nam và gần 35% ở nữ.
Tiến sĩ Leppert cho biết :”Đã có nhiều nghiên cứu chứng minh mối liên hệ giữa chứng đau nửa đầu và đột quỵ, nhưng theo tôi, đây có thể là nghiên cứu đầu tiên chứng minh được tỷ lệ đột quỵ có thể xảy ra do chứng đau nửa đầu là rất cao”.
Chứng đau nửa đầu là một tình trạng rối loạn thần kinh thường gây ra những cơn đau đầu dữ dội. Tổ chức Chứng đau nửa đầu Mỹ ước tính có ít nhất 40 triệu người Mỹ sống chung với tình trạng này.
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC), mỗi năm có hơn 795.000 người Mỹ bị đột quỵ và phổ biến nhất ở độ t.uổi 71 đối với nam và 76 đối với nữ.
Tuy nhiên, điều đáng báo động là số ca đột quỵ đang gia tăng ở những người trẻ t.uổi. Kid Cudi (40 t.uổi) cho biết anh từng bị đột quỵ một lần vào năm 2016 và người mẫu Hailey Bieber (27 t.uổi) cũng gặp phải cơn đột quỵ nhẹ vào năm 2022.
“Trên thực tế, nguyên nhân đột quỵ của người trẻ t.uổi chủ yếu là các yếu tố nguy cơ phi truyền thống” tiến sĩ Leppert cho biết thêm.
Nghiên cứu mới nhất cho thấy các yếu tố nguy cơ đột quỵ truyền thống xảy ra nhiều nhất ở người trưởng thành từ 35 đến 44 t.uổi, chiếm gần 33% số ca đột quỵ ở nam và khoảng 40% ở nữ.
Với những người từ 45 đến 55 t.uổi, huyết áp cao là yếu tố nguy cơ đột quỵ truyền thống phổ biến nhất. Trong khi đó, ở thế hệ X, các yếu tố nguy cơ phi truyền thống chiếm hơn 19% số ca đột quỵ ở nam và gần 28% ở nữ.
