Sốt xuất huyết có xu hướng tăng, bệnh nhân lớn t.uổi có bệnh nền dễ tiến triển nặng.
Bà PTD (72 t.uổi, ngụ Bến Tre) nhập BV Thống Nhất, TP.HCM, vào ngày thứ sáu của bệnh sốt xuất huyết.
Trước đó, bà D phát hiện mắc sốt xuất huyết và tự theo dõi tại nhà. Sau một tuần, thấy bà không hết sốt nên người nhà đưa đi BV.
Có ca sốt xuất huyết nặng g.ây s.ốc, n.hiễm t.rùng m.áu
Tại BV, BS xét nghiệm m.áu ghi nhận chỉ số hồng cầu của bệnh nhân giảm nhưng yếu tố viêm lại gia tăng. Bà D được xác định bị n.hiễm t.rùng m.áu, BS chỉ định nhập viện truyền kháng sinh đường tĩnh mạch.
Bệnh nhân có bệnh nền là đái tháo đường và tăng huyết áp. Nếu nhập viện trễ, tình trạng n.hiễm t.rùng m.áu có thể khiến bệnh nhân t.ử v.ong.
Ông TVK (82 t.uổi, ngụ Lâm Đồng) điều trị sốt xuất huyết ở BV Bệnh nhiệt đới (TP.HCM) đã 2 tuần. Con gái ông là chị TTP (41 t.uổi) cho biết trước đó ông có biểu hiện chóng mặt, nhức đầu, đã điều trị ở BV tỉnh một tuần.
“Chuẩn bị được xuất viện thì ông lại sốt cao, BS kiểm tra chẩn đoán bị sốt xuất huyết. Điều trị vài ngày thì tình trạng ông tiến triển nặng, tụt hồng cầu nên chuyển đến BV Bệnh nhiệt đới TP.HCM” – chị P nói.
Ông K có bệnh nền về tim, gan và suy thận nhiều năm. Rất may bệnh sốt xuất huyết không làm ông tiến triển đến mức phải chạy thận. Hiện ông đã hết sốt, huyết áp ổn định, dự kiến được xuất viện trong vài ngày tới.
Bệnh nhân sốt xuất huyết được thăm khám trước khi xuất viện. Ảnh: THẢO PHƯƠNG
Sốt xuất huyết tăng nhẹ
Gần đây, BV Bệnh nhiệt đới (TP.HCM) ghi nhận số người lớn t.uổi có bệnh lý nền bị nguy kịch khi mắc sốt xuất huyết ngày càng tăng.
Theo PGS-TS-BS Nguyễn Thị Cẩm Hường, Trưởng khoa Nhiễm C (BV Bệnh nhiệt đới), trong 3 tháng đầu năm, BV tiếp nhận khám và điều trị nội trú lần lượt là 1.281 ca và 524 ca sốt xuất huyết.
Riêng 3 tuần của tháng 4, BV tiếp nhận khám khoảng 160 ca và nhập viện điều trị 66 ca sốt xuất huyết.
“Tuần vừa qua ca sốt xuất huyết tại BV tăng nhẹ. Tính đến 25-4, khoa Nhiễm C điều trị khoảng 4 ca sốt xuất huyết. Bệnh nhân nhập viện có sốt xuất huyết từ dấu hiệu cảnh báo cho đến dấu hiệu nặng.
Khoa cũng tiếp nhận điều trị những bệnh nhân trên 60 t.uổi, có bệnh nền tiểu đường, tăng huyết áp, suy thận mạn tính… bị sốt xuất huyết nặng do tình trạng suy giảm miễn dịch, thời gian nằm viện kéo dài hơn” – BS Hường chia sẻ.
BS Hường cảnh báo, sắp vào mùa mưa, dự kiến bệnh sốt xuất huyết có thể tăng. Giai đoạn nguy hiểm của bệnh là từ ngày 4 đến ngày 6, lúc đó có thể có những dấu hiệu cảnh báo vào nặng hoặc sốc, tổn thương tạng…
BS CKII Trần Thị Vân Anh, Trưởng khoa Nội nhiễm BV Thống Nhất, cho biết từ đầu năm đến nay, khoa Nội nhiễm tiếp nhận điều trị cho 46 bệnh nhân sốt xuất huyết. Trong đó có 3 trường hợp trên 60 t.uổi (không có ca nặng).
Trong những bệnh nhân dưới 60 t.uổi, có khoảng 10 ca n.hiễm t.rùng huyết đi kèm, khoảng 5 ca men gan cao trên 1.000 (đa số bệnh nhân sốt xuất huyết có tăng men gan ở mức 100-200).
Men gan tăng cao không được phát hiện và điều trị kịp thời rất nguy hiểm, bệnh nhân sẽ bị suy gan cấp, dễ rơi vào hôn mê.
Khoa Nhiễm C BV Bệnh nhiệt đới – nơi điều trị bệnh nhân sốt xuất huyết. Ảnh: THẢO PHƯƠNG
Người lớn t.uổi có bệnh nền dễ biến chứng nặng
Theo BS Hường (BV Bệnh nhiệt đới), diễn tiến của sốt xuất huyết có thể nặng ở người lớn t.uổi và dễ biến chứng nặng hơn người trẻ. Điều trị chống sốc hay xuất huyết sẽ khó khăn hơn khi người lớn t.uổi có thêm bệnh nền.
“Để phát hiện sớm sốt xuất huyết, người dân nên đi khám sớm khi có dấu hiệu sốt những ngày đầu để được xác định đúng bệnh. Nếu có sốt xuất huyết, bệnh nhân sẽ được BS chẩn đoán bệnh ở mức độ cảnh báo hay mức độ nặng để được nhập viện và điều trị kịp thời, ngăn diễn tiến nặng” – BS Hường khuyến cáo
BS Vân Anh (BV Thống Nhất) cho hay, điều trị sốt xuất huyết ở người lớn t.uổi khó khăn hơn người trẻ vì triệu chứng sốt xuất huyết ở người lớn t.uổi không điển hình. Do ảnh hưởng của bệnh nền, t.uổi lớn dễ gây suy thận cấp, khó bù dịch dễ gây phù phổi cấp.
Ngoài ra, các thuốc điều trị bệnh nền có thể làm nặng thêm tình trạng bệnh sốt xuất huyết (ví dụ thuốc chống kết tập tiểu cầu, thuốc chống đông…).
“Những bệnh nhân cao t.uổi đang mắc bệnh suy thận mạn cần hết sức cẩn thận khi bị sốt xuất huyết. Cơ chế của bệnh sốt xuất huyết làm thoát huyết tương nên dẫn tới giảm tưới m.áu cho thận, khiến tổn thương ở thận thêm nặng nề” – BS Vân Anh lưu ý.
Bệnh sốt xuất huyết có những triệu chứng như sốt cao đột ngột 2-7 ngày; mệt mỏi, chán ăn, buồn nôn; đau đầu, đau cơ, đau khớp, đau hai hố mắt; da sung huyết, phát ban; chấm xuất huyết dưới da; c.hảy m.áu mũi, c.hảy m.áu chân răng.
Những triệu chứng nặng hơn như vật vã, li bì, nôn nhiều, đau hạ sườn phải, xuất huyết niêm mạc, tiểu ít.
“Khi có bất kỳ dấu hiệu nào kể trên, người dân nên đến khám ở cơ sở y tế để phát hiện sớm sốt xuất huyết và theo dõi các biến chứng. Người dân cần chủ động phòng ngừa sốt xuất huyết như không nên để ao tù nước đọng xung quanh nhà, nên có thói quen ngủ mùng, xịt muỗi để tránh muỗi đốt” – BS Vân Anh lưu ý.
Nguy hiểm khi đồng nhiễm cúm A và COVID-19
Dịch cúm A, B đang tăng mạnh ở Hà Nội kể từ tháng 12/2023 tới nay, bên cạnh đó, thời tiết mùa Đông – Xuân cũng làm gia tăng ca mắc COVID-19.
Đã ghi nhận ca bệnh đồng mắc cúm A và COVID-19, diễn biến nặng rất nhanh, phải thở máy.
Theo ghi nhận tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, tại đây tiếp nhận nam bệnh nhân 66 t.uổi vào nhập viện trong tình trạng suy hô hấp rất nặng. Trước đó, bệnh nhân bị sốt, ho, sau 3 ngày bệnh không đỡ đã được gia đình đưa đến Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương trong tình trạng suy hô hấp. Tại Khoa Hồi sức tích cực, bệnh nhân được xét nghiệm cho kết quả mắc cả cúm A và COVID-19. Do có bệnh nền tiểu đường nên bệnh nhân diễn biến nặng rất nhanh khi cùng lúc mắc cả hai bệnh truyền nhiễm.
Bệnh nhân phải thở máy khi đồng nhiễm cúm A và COVID-19.
BS Phạm Văn Phúc, Phó trưởng Khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết, thời gian gần đây, do thời tiết thay đổi thất thường nên số ca COVID-19 và cúm A gia tăng. Bác sĩ lo ngại nếu người dân đồng nhiễm 2 loại virus cúm A và COVID-19 sẽ làm cho bệnh chuyển xấu rất nhanh, đặc biệt là t.rẻ e.m và người có bệnh nền. Bởi đây là bệnh do virus gây ra và chủ yếu tấn công vào đường hô hấp, gây tổn thương tiến triển nhanh hơn, điều trị cũng khó khăn hơn.
Tại Khoa Hồi sức tích cực đang có 15 ca mắc cúm A nặng, trong đó 8 ca có bệnh lý nền, có trường hợp phổi trắng xoá cả hai bên. Đó là nữ bệnh nhân 59 t.uổi ở Thái Nguyên có t.iền sử đái tháo đường, béo phì, tăng huyết áp. Khi mắc cúm A, bệnh diễn biến nặng rất nhanh, gây tổn thương phổi nghiêm trọng.
PGS.TS.BS Phạm Quang Thái, Khoa Kiểm soát bệnh truyền nhiễm, Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương cho biết, bản thân cơ thể con người, khi gánh một tác nhân (ví dụ virus), cò thể tiêu hao hết cả “đội quân” miễn dịch chống lại bệnh đó. Do vậy, đến lúc nhiễm thêm tác nhân tiếp theo, cơ thể không còn miễn dịch để chống chọi nữa, tình trạng bệnh nặng lên. Điều này không chỉ đúng khi đồng nhiễm COVID-19 với cúm, mà còn với bệnh khác nữa như như sốt xuất huyết hay Andenovirus. Do vậy, phải bằng mọi cách giảm nhiều nhất nguy cơ có thể. Chẳng hạn như cúm mùa, phế cầu đã có vaccine, người dân nên tiêm phòng để tạo kháng thể.
Vị chuyên gia y tế này cũng nhận định, hiện nay đang trong giai đoạn vào mùa Đông – Xuân, thời tiết chuyển mùa thay đổi bất thường là nguyên nhân của sự xuất hiện và lây lan các dịch bệnh truyền nhiễm như cúm, sởi, rubella, ho gà…
Hơn nữa, đây cũng là thời điểm nhu cầu giao thương, du lịch cuối năm tăng cao, vui xuân Tết Nguyên đán cùng các lễ hội, là điều kiện thuận lợi cho các tác nhân gây bệnh lây lan, có thể làm gia tăng số mắc các bệnh truyền nhiễm, các bệnh lây truyền qua đường hô hấp, nhất là với nhóm có nguy cơ cao mắc bệnh như t.rẻ e.m có sức đề kháng yếu, người cao t.uổi có bệnh lý nền. Để phòng bệnh, ngoài vaccine, người dân cần đeo khẩu trang khi tới nơi đông người, khi có dấu hiệu bệnh hô hấp hoặc giữ vệ sinh cá nhân cũng sẽ giúp phòng bệnh.
